The Knighthood of the Brewers’ Paddle

The Knighthood of the Brewers’ Paddle (Türkçesi biraz komik ve değişik, birazdan detaylandıracağım)(Belgian brewers’ Guild olarak da anılmakta) isimli birlik ya da cemiyet, Guild of Brewers adıyla bilinen asırlık birliğin torunu olarak kabul ediliyor. Nedir bu birlik kısaca bahsedelim.

Öncelikle Brewers’ Paddle şu aşağıda fotoğrafını gördüğünüz şey:

Yani üreticilerin mayşeleme sırasında kazanı karıştırdıkları kürek. Otomatik olmayan sistemler ve geleneksel eski sistemlerde hala bu yöntemle mayşeyi karıştırıp homojen karışım elde etmeye çabalıyorlar. Mash Paddle (Mayşe küreği) olarak da geçiyor. Knighthood, şövalye kardeşliği, şövalye birliği ya da sadece şövalyelik anlamına gelen bir kelime. Hepsi birleşince “Mayşe Küreği Şövalyeleri” tadında bir şey çıkıyor ortaya. Son olarak Guild kelimesi de lonca, cemiyet, birlik anlamlarına geliyor.

Bu birliğin görevi Belçika’da senelerdir süregelen bira yapma zanaatını ve geleneğini devam ettirmek ve yaşatmak. Geleneklerine bağlı şekilde Belçika’da her sene Şubat ve Mart ayları arasında bir dizi festival düzenleniyor. Amaç “Biranın Kralı” Gambrinus’u anmak ve onurlandırmak. Ayrıca Her Eylül ayında “Beer Weekend” kutlamaları kapsamında Belçikalı bira üreticilerinin Koruyucu Azizi Arnould bir geçit töreniyle saygıyla anılıyormuş.

*Biranın koruyucusu. Belçikalı efsane Benediktin St Arnold of Soissons*

1040 yılında Brabant doğumlu Arnold kariyerine asker olarak başlamış ama sonrasında Fransa’nın Soissons bölgesinde Benediktin Manastırı St. Medard’s Abbey’e yerleşmiş ve bir kaç sene sonunda da başrahip olmuş. Psikoposluk görevi başkasına devredilince, hiç karşı çıkmamış ve hayattan emekli olarak Oudenburg’da kendi manastırını kurmuş: Abbey of St. Peter.

Burada baş keşiş olarak bira yapmaya başlamış. Orta Çağ’ın suyu yani. Bira yaparken suyu da kaynattığı için patojenler ölüyor ve böylece bira, o dönemki sudan daha steril bir içecek haline gelmiş oluyor. Hatta efsaneye göre bir salgın sırasında yöre halkına su içmemelerini tembih etmiş ve insanlara su yerine bira ikram etmiş. Bu sayede salgından sadece kiliseye sığınanlar kurtulmuş.

Günümüze dönüyorum. Az yukarıda bahsettiğim festival ve anma seremonileri sırasında yeni şövalyeler ve fahri şövalyeler “tahta çıkartılır”.

Fahri şövalyelik unvanı bira sektörüne senelerini vermiş olan kişilerce hak ediliyor. Bir diğer şövalyelik olan haktan şövalyelik de ilk paragrafta bahsi geçen birliğin aktif üyelerine deniyor. Bu üyeler aileden ya da çeşitli birleşmeler sonunda bira sektöründe görev almış kişilerden oluşuyor. Aynı zamanda Büyük Konsey üyelerini seçen Büyük Meclisi oluşturuyorlar.

Biranın Kralı Gambrinus

Gambrinus ismi “Jan Primus” isminden bozula değişe günümüze ulaşmış bir isim. Felemenkçe I. Duke Jean demek Jan Primus. 1210 doğumlu Jean, Brabant ve Lorraine dükalıklarının varisi aynı zamanda. Hem bir kahraman hem de büyük bir hayırsever olarak ün salmış. Ama asıl konumuzla alakası da Belçika bira tarihindeki önemli rolü.

Brüksel belediye başkanlarına bira üretmek ve bira satmak için verdiği lisans ve izinlerle Brabant bira sektörünün temellerini atmış. Kendisi aynı zamanda Brussels Brewers’ Guild’in (Brüksel Bira Üreticileri Cemiyeti?) de onursal başkanı. O dönemde kupa yerine biralar maşrapadan içilirken, Jean da büyük bir bira aşığı olarak maşrapadan bira içmeye bayılırmış. Efsaneye göre üç gün üç gece süren bir ziyafet boyunca ardı arkası kesilmeden biraları yuvarlaması sonucunda kendisine Biranın Kralı, The King of Beer denmeye başlanmış.

Bu onurlu kişilik çok sevdiği bir başka tutkusu olan düellolardan birinde aldığı yaralar sonucunda 1249 yılında bir yıldız olarak kaymış.

Aziz Arnould: Bira ustasının oğlu nasıl koruyucu aziz oldu?

Girişte bahsetmiştim, Saint Arnould bira ustalarının koruyucu azizi ve Arnoldus Grubu adı verilen oluşuma da ismini vermiş. Bu kadar esrar yeter, kim bu Aziz Arnould?

Küçük bir Felemenk kasabası Tiegem’de 1040’ta doğmuş. Arnould’un babası, soyl bir kandan geliyor olmasına rağmen şöhreti Oudenaarde bölgesinin tamamına yayılmış bir bira ustasıymış. Bira üretiminin sırlarını da haliyle genç yaşta oğluna geçirmiş.

Arnould biracılığın yanı sıra şövalyeliğe de soyunmuş ve “Yürekli Arnould” ismi ile anılmasına sebep olan olaylardan biri de, düellolar sırasında, millet at üzerinde mızrak taşırken, bizim Arnould koskoca bir gemi ana direği kullanarak dövüşürmüş.

Bir sabah uyandığında ansızın aydınlanmış ve zengin hayatını geride bırakmaya karar vermiş. Batı Avrupa’ya seyahat etmiş ve Soissons Saint-Médard manastırına yerleşerek oranın baş psikoposu olmuş. Neyse yukarıda kısaca anlatmıştım, hayatına ve mucizelerine fazla girmiyorum.

Bu tarz efsanelerin efsane olmaları ölümleriyle hızlanıyor biliyorsunuz. Öldükten sonra bazı mucizeler Arnould ile ilişkilendirilmiş, mesela yukarıda anlattığım salgın ve kilise muhabbeti. Efsaneleşen hali şu şekilde: Flandra bölgesinde salgın en çok can alan noktasındayken ve içilecek bütün sular mikorplu ve bozukken, Arnould asasını bira kazanına daldırmış ve insanalra kazandan bira vermeye başlamış. İçen herkes de saniyesinde iyileşmiş. Çanakkale Savaşı’nı kazandıran melekler ve azizler gibi.

Belçikalı üreticiler her sene 18 Ağustos’ta üretim yerlerindeki bir masaya Arnould’un resmini koyup tepesini de bir taçla süslüyorlar ve anısını yaşatıyorlarmış. Hikaye, deyin, tarih deyin, efsane deyin. Yaklaşık 800 senelik bir kültür ve bir gelenek nasıl korunur, günümüze nasıl ulaşır en güzel örneği bu cemiyet.