3B: Bira - Böbrek - Böbrek taşı üçgeni
Kulaktan dolma bilgiler eşliğinde hayatımıza devam ederken bazı şehir efsanelerinin doğruluğunu araştırmak ömür uzatıyor. “Doğru bilinen gerçekler” ya da “yanlış bilinen doğrular” adına her ne derseniz deyin Alkol ve sağlık konuları bunların yüzlercesiyle dolu. Bu yazıda “Bira sağlığa zararlı mı?”, “Biranın faydaları neler?” sorularının alt başlığında ikisi olan “Bira böbreklere iyi gelir mi?” ve “Bira böbrek taşı düşürür mü?” sorularına yanıt arayacağım.
Her şeyin fazlası gibi alkolün fazlası da oldukça zararlı, zaten bunu kimse inkar etmiyor. İnkar edilen ya da üzerine en çok araştırma yapılan konu ise günde 1-2 kadeh (ya da bardak) içki içmenin sağlığa olumlu etkisinin olabilme ihtimali. Tabii buraya kadar gelmeden önce böbreklerin alkolden nasıl etkilendiğini açıklamak gerek.
Alkolün (biranın) böbreğe zararı
Böbreklerin görevi kandaki zararlı maddeleri süzmektir. Bu yabancı ve zararlı maddelerden biri de alkoldür. Siz bira içtikçe alkolün etkisiyle böbrekleriniz yavaş yavaş bu filtreleme özelliğini kaybeder. Ayrıca Böbrekler kanı süzmenin yanı sıra, Vücudunuzdaki suyun gerekli miktarda tutulmasından da sorumludur. Çok bira demek susuz kalmanız (Dehidrasyona uğramanız) demek. Vücudun susuz kalması da organ ve hücrelerin çalışmasını etkiler. Mesela bira sonrası baş ağrısı bunlardan biri.
Çok bira içmek aynı zamanda tansiyonunuzu da yükseltecektir. Böbrek rahatsızlıklarının en temel sebeplerinden biri yüksek tansiyondur.
Düzenli içki içmek karaciğerinizi de etkiler. Böylece böbreklerin görev listesine bir kalem daha eklenmiş olur. Böbrek daha fazla filtreleme yapmak zorunda kalır.
Bu açıdan bakınca bira içmenin böbreklere bir faydası olmadığını görüyoruz. İnsanların ve fikirlerin ikiye bölündüğü bir başka konuya buradan geçebiliriz: “Bira içmek böbrek taşına iyi gelir mi?” ya da “Bira içmek böbrek taşı düşürür mü?”.
Bira ve böbrek taşları
Böbrek taşını tanıyalım önce. Böbreklerde kristalleşip biriken tuz ve minerallerdir. Yaşam tarzınızdan tutun da genetik faktörlere kadar çok çeşitli sebeplerden böbrek taşı oluşabiliyor.
Böbrek taşları idrarda bir azalma olduğunda ve / veya idrarda taş oluşturan maddelerden fazla olduğunda oluşur. Dehidrasyon, böbrek taşı oluşumu için önemli bir risk faktörüdür.
Biranın böbreklere olan etkileri düşünüldüğünde “Bira böbrek taşı yapar mı?” ya da “Düşürür mü?” soruları da akla geliyor elbet. Bira içmek doğrudan böbrek taşı oluşumunu sağlamaz. Ancak vücudunuzda böbrek taşı oluşma ihtimalini arttırabilir. Nasıl olduğunu beraber inceleyelim.
Çok bira ya da alkol içtiğinizde böbreğinizin çalışması etkilendiğinden bu durum susuzluğa (dehidrasyona) sebep olur. Dehidrasyon da böbrek taşı oluşumunun başlıca sebeplerinden biridir.
Çok bira içmek, eğer kalorilerinize dikkat etmiyorsanız kilo almanıza sebep olur. Aşırı kilolu ya da obez olmak da böbrek taşı oluşumundaki önemli risk faktörlerinden biridir.
Biradaki maya sebebiyle içeriğinde Pürin denilen bir madde bulunur. Fazla Pürin de böbrek taşlarının bir alt türü olan “Ürik asit taşları” oluşumuna sebep olur.
Bira Böbrek taşı düşürür mü?
Bir grup bira böbrek taşı yapar ya da yapmaz konusunu tartışırken bir başka grup da bira böbrek taşı düşürür mü efsanesine yanıt arıyor. Biranın böbrekle konuyla ilgili yapılmış bazı araştırmaların sonuçlarına göre iyi gelip gelmediğine birlikte karar verelim.
Literatürde bazı araştırmalar var. Bunlardan biri 1999’da yapılmış ve American Journal of Epidemiology’de yayınlanmış bir araştırma. Buna göre kontrollü alkol alımı ya da her gün azıcık bira içmenin böbrek taşı oluşumu riskini azalttığı bulunmuş. Burada asıl konu “KONTROLLÜ ALKOL ALIMI” ya da “AZICIK BİRA”dan kastedilen miktar. Yani günde 1 şişe mi? 2 mi? Bu miktar araştırmadan araştırmaya değişiklik göstermekte maalesef. Ancak uzmanlarca kastedilen ve belirlenen “ölçülü” içme miktarı kadınlar için günde 1 kadeh, erkekler için ise 2. Yani bir porsiyon 1 şişe %5 alkollü bira ya da 1 kadeh şarap.tan oluşmalı.
Toplumdaki bir başka inanış da biranın sizi daha sık tuvalete götürmesi sebebiyle idrarla böbrek taşı düşürmesine yardımcı olduğu inanışı. Eğer böbrek taşından muzdaripseniz bol sıvı tüketmek zaten en çok önerilen şeylerden biri, ama burada sıvıdan kastedilen şeyin bira olmadığı da aşikar. Çünkü bira dehidrasyona sebep olur, bu da daha az tuvalete gitmeniz demek ve hali hazırda böbrek taşlarının düşememesi demek.
Son söz: Bira ve Böbrek taşları
Yapılan araştırmalar günde 1 kadeh alkolün (buna bira da dahil) böbrek taşı oluşması riskini azalttığı yönünde. Ancak içkiyi abartıyorsanız, dehidrasyon ve obezite gibi sebeplerden dolayı, dolaylı olarak böbrek taşı oluşumuna katkıda bulunuyorsunuz.
Eğer böbrek taşıyla mücadele veriyorsanız taşları hızlıca dökmek için zaten yapabilecek çok bir şey olmadığını biliyorsunuzdur. Buna böbrek taşı dökmek için bira içme bahaneniz de dahil :)
