Biranın ilk zamanlarından beri, filtrelenmiş berrak biralar hep tercih sebebi oldu. Günümüzde de açık renkli, berrak, filtrelenmiş biralar daha çok tercih edilmekte. Özellikle ticari üretimlerde, genelde lager bira olduklarını düşünürsek, filtrelemek ve berrak görüntü kazandırmak işin olmazsa olmazı.

İçinde hiç partikül olmayan bir bira üretmek için maltlama, üretim prosesleri, fermantasyon, dinlendirme ve filtreleme dahil her aşamanın ustaca kontrollü bir şekilde katkısıyla olmaktadır. Bütün bunlara rağmen, dağıtım aşamasında soğuk zincir ile taşınmayan ya da ışığa veya darbeye maruz bırakılan biralarda maalesef hafif bir pus oluşacaktır.

Birada puslanmanın sebepleri

• Chill haze (Soğuk bulanıklığı)

“Chill Haze” yani “Soğuk bulanıklığı” bu sebeplerin ilkidir. Malt yapısında bulunan protein, tanen ve polifenol gibi bileşenlerin çok düşük sıcaklıkta çözülmesi sebebiyle biraya bulanıklık vermesi durumudur.

Günümüzde üretilen ve filtrelenmemiş ya da yarım yamalak filtrelenmiş butik biralarda çokça karşımıza çıkmaktadır. Küçük üreticilerde amaç biranın göze hitap etmesinden ziyade, damağa keyif vermesi olduğu için, biranın türü gerektirmedikçe filtrelemeye çok da önem verilmez.

Soğuk bulanıklığı biranın tadına hiç bir etki ve katkı sağlamazken, bira azıcık ısındıktan sonra ortadan kaybolmaktadır.

• Maya kaynaklı bulanıklık

Maya kaynaklı bulanıklık bazı türlerde türün belirleyici bir özelliği (Örneğin buğday biraları, hefeweizen) olduğu için bilerek ve isteyerek elde edilen bir sonuçtur. Bir başka durum sişede fermantasyonu devam eden biralarda görülür. Şişenin içinde hala maya yer almaktadır ki bira rafta dinlenirken mayalar yavaş yavaş fermantasyona devam etsin. Bu tarz biraların bardağa servisi sırasında eğer birayı dikkatsizce bardağa dökerseniz ya da şişeyi bir şekilde sarsmış veya çalkalamışsanız, şişenin dibinde biriken tortuları olduğu gibi bardağa dökmüş olursunuz. Bu da bulanık ve partiküllerin biranın içinde yüzdüğü bir bira anlamına gelmektedir.

Buğday biralarının doldurulduğu fıçılar genelde baş aşağı muhafaza edilir, servisten önce de normal pozisyonuna çevrilerek servis edilir ki maya biranın içine dağılsın.

Bozuk birayı ayırt etme yöntemi olarak bulanıklık

• Enfeksiyon

Biranın bozulmasına sebep olan bir çok mikroorganizma birada bulanıklığa sebep olmaktadır. İyi temizlenmemiş bira boru hatları Lactobacillus ve Pediococcus bakterileri için adeta birer cennet olmaktadır.

• Bayat veya iyi muhafaza edilmemiş bira

Bayat biraların en ayırt edici özelliklerinden biri, biranın içinde yüzen kar kristalleri şeklindeki protein parçacıklarıdır. En çok da ithal edilen lager tipi biralarda kendini belli eder. Markette gördüğünüz o bulanık Heineken veya normalden daha puslu gözüken Becks artık bayatlamıştır. Taşınma ve nakil sırasında biraların sürekli ısıtılıp soğutulması yüzünden bulanıklaşma süreci daha da hızlanmaktadır.

Bulanık bira türleri

Arpa maltının ana malt olarak kullanıldığı biraların tertemiz, aşırı berrak olması beklenirken buğday biralarının bulanık olması gayet yaygın ve aranılan bir özelliktir. Ülkemizde en yaygın buğday birası türü olan Hefeweizen’ı ele alalım. Almancadaki bu kelimeyi böldüğümüzde “hefe” zaten maya demektir. Yani daha biranın isminden şişenin içinde maya olacağının sinyalleri var. Bu da bize bulanıklık olarak geri dönmektedir.

Eğer berrak, apaçık bir buğday birası içmek istiyorsanız yurt dışına gittiğinizde buğday biralarının filtrelenmiş versiyonu olan Kristalweizen sipariş vermenizi tavsiye ederim.