Sırbistan denince akla ilk gelen bira üreticisi: Kabinet Brewery
Kim bu Kabinet?
Tarih: Şubat 2014
Yer: Kosmaj dağının etekleri; Nemenikuće, Sopot
İsim: Kabinet Brewery
Anlamı: İngilizce’deki “Cabinet of curiosities” kavramından türetmişler. Bu ifade yaptığınız seyahatlerden topladığınız, nadide, el yapımı, değerli, doğal ve özel güzelliklerin, eşyaların ya da hatıraların tümü anlamına gelmekte. Kabinet Brewery de, bu tarz bir hatıra dolabı gibi, birada olabilecek bütün güzel tat ve aromaların toplandığı yer, mekan anlamında kullanılmış.
Çalışma hayatına ithalat - ihracat şirketinde başlayan Kuruculardan Kosara Dangic-Melentijevic, işi sebebiyle Orta Doğu, Avrupa ve Afrikayı sürekli gezmiş. Bu gezilerden birinde de eşiyle tanışmış. Eşi de o da iş gereği bu kadar gezmişler ama en sonunda Sırbistan’a aile yanına dönmek durumunda kalmışlar. Kosara, burada bir süre ekonomi yazarlığı yaptıktan sonra o hep kafa kurcalayan iç savaş yine kendini göstermiş: “Yeni bir şeyler yapmak istiyorum, acaba ne yapsak?”.
2012’de eşiyle karar vermişler: “Craft bira üretmek istiyoruz”. Tahmin edersiniz ki bu fikir öyle bir anda gelmiyor, kafanızda ya da içinizde bir yerlerde mutlaka düşünmüşsünüzdür ya da biraya olan ilginizin farkına varmışsınızdır. Ama hikaye ya, böyle anlatınca daha havalı oluyor.
Planlama aşaması 1 sene sürüyor. 2013’te inşaat başlamış. 10 ay süren çalışmanın ardından da Şubat 2014’te açılmış Sırbistan’ın ilk yerel butik bira üreticisi olan Kabinet Brewery.
Bira pazarının neredeyse hiç olmaması ve “craft”, yani bira da olsa el yapımı, göz nuru, bir zanaat olması sebebiyle çok da zorlanmamışlar. Emeğe ve çabaya her zaman saygı gösteren bir toplum yapısının ve kültürünün hediyesi olmuş diyebiliriz alınan sonuç.
Açılmadan önce bir dünya üretici gezmişler, bir sürü tarif denemişler. Hatta pilot üretim tesisi kurup yaklaşık 1 sene boyunca bira üretip tatmışlar ve Sırp damak zevkine en uygun türlerin hangileri olduğuna karar vermeye çalışmışlar. Bazı işler ve meslekler çok zevkli maalesef. Üretilen biraları eşe dosta dağıta dağıta onlardan fikir ala ala haber kulaktan kulağa yayılmış.
Hatta biralar üzerine geri bildirim almak adına özel bir web sitesi tasarlamışlar. Untappd gibi bir site düşünün, içtiğiniz biraya yorum bırakıyorsunuz, bunu daha 2012’de yapmışlar. Neyse, RateBeer.com hala var tabii o dönemlerde. Pek de orijinal gelmedi böyle yazınca. Ama bunu sadece kendileri için yapmış olmaları bile bir tebriği hakediyor.
3 biradan 20 farklı biraya
Yaptıkları ilk şey ön yargıları yıkmaya çalışmak olmuş. Ülkemizde de bu tarz bir yaklaşım benimsemek gerekiyor belki de. Hatta gerek Gara Guzu olsun, gerek Graf, Red Tower olsun, bira üretmekten daha çok vakti ve emeği ön yargılarımızı ve damak alışkanlıklarımızı değiştirmeye çalışarak harcıyorlar. Neyse bu ayrı bir yazının konusu.
İlk olarak Cascade IPA ile ülkemizde de oldukça yaygın olan “biradaki acılık", acı bitiş” ‘e karşı hamle yapmışlar. İkinci tercih ettikleri Belgian Blond, yüksek alkol, malt tadının geldiği, tatlı ve meyveli bir aroma sunarak pazarda kendine yer etmeyi amaçlamış. Ve tabii ki bir tane de koyu bira…Porter türündeki biraları aslında piyasaya ilk sürdükleri koyu biraymış. Gördüğünüz gibi bira seçimi gayet basit, IPA, sarışın ve siyah…
Bu hızla bira üretip piyasaya bira sürmenin çok da doğru bir yöntem olmadığını neyse ki erken anlamışlar. 1 sene boyunca ortaya 90’a yakın tarif çıkmış ve hepsini üretip satmak için sabırsızlanıyorlarmış. Ancak düşünsenize lansmanla birlikte piyasaya 12 farklı tür sunuyorsunuz. Şu ana kadar sadece büyük üreticilerin lagerlerini içmiş damakların kafası karışmasın da ne olsun. Tüketicilerin kafası karışınca biraz daha ağırdan almaları gerektiğini anlamışlar.
Temelde gamda sürekli tuttukları 6 biranın yanına mevsime göre biralar ekleyip çıkarma yoluna gitmişler. Büyüme yolu olarak da üreticilerin pek uygulamadığı bir yöntem seçmişler. Amerika’dan yayılan bira sektöründeki değişim Sırbistan’ı da etkilemiş tabii ve buna ayak uydurmak adına craft biraya ağırlık veren cafe ve publar ortaya çıkmaya başlamış. Bu yeni mekanlar marka kimliklerini oluşturmak için çalışırlarken vizyoner Kabinet sahipleri sadece onlara özel ve sadece o cafede satılacak limitli seri bira üretme işine girmişler. Düğünler, kutlamalar, özel günler derken ürettikleri limitli biralar ile de adlarından oldukça söz ettirmişler.
20 biradan Dünyaya
Şu an Kabinet Sırbistan’da 7 şehirde 150’den fazla noktaya yayılmış durumda. Sırbistan ile sınırlı kalmayıp 13 farklı ülkede de satışı gerçekleşmekte. Aslında biz de olsak fena olmayız bu hedef ülkeler içerisinde. Vergilere rağmen kur farkından dolayı daha ucuza çıkacağını tahmin ediyorum.
Büyüme esnasında Danimarka’nın çingenesi Mikkeller’den büyük yardım ve destek görmüşler. Hatta Mikkeller ile birlikte bira yapan en genç bira üreticisi unvanına sahipler. Mikkeller ile 3 tane ortak biraları var şu an itibariyle. Kabinet Vista IPA, Vista IPA #2 ve Vista Milk Stout.
Sırada ne mi var? Daha çok ülkeye yayılmak ama bunu yaparken kaliteden ödün vermemek. Geçmiş geleceğin aynasıdır derler ya, aldıkları en iyi bira ödülleri hem üretim felsefeleri hem de yayılma politikaları hakkında bize fikir vermeye yetiyor:
Ratebeer- Best beer in Serbia 2014
Ratebeer- Best beer in Serbia 2016, Best brewer in Serbia & Best brewery in Serbia
Ratebeer- Best beer in Serbia 2017
Ayrıca 10 numara etiket tasarımları var. Bira için olmasa bile sanat için gidin :P Her şişede farklı bir artist ile çalışmaları olaya daha derin bir boyut katmış. Su güzelliklere bakar mısınız?
Bir sonraki seyahatinize Sırbistan’ı da dahil etmeyi unutmayın. Eğer ettiyseniz de Belgrad’ın güzel biralarına da bir şans verin. Başta Kabinet ve bir önceki yazımda değindiğim Dogma olmak üzere. Kaçıranlar için linki buraya da ekliyorum: