Yeni bir türün doğuşu mu: "Brut IPA"
Gün Geçmiyor ki yeni bir bira türüyle daha tanışmayalım. Çoğu çıkan türün IPA tarzının alt türü olması da beni artık şaşırtmıyor. Üretmesi en kolay biralardan, fermantasyondan şişelemeye kadar geçen süre de nispeten kısa. Black IPA, Milkshake IPA, daha yeni New England Style IPA derken bir de Brut IPA diye bir şey çıktı karşımıza. Hemen bakalım bu neymiş ne değilmiş...
Şarap dilinde çokça geçen bir ifade vardır: "Sek". İngilizcesi "dry" olan bu kelime, içkinin bitişte damakta bıraktığı tat ve hissiyatı anlatan bir kelimedir. Tatlının tam zıttı diyebiliriz aslında. Şekersiz, duru bir tat. Hatta tat yok gibi bir şey.
Brut IPA denen türün özelliği, ne içtiğiniz IPAlar gibi bitişinin acı olması, ne de şu ara yeni trend olan NEIPA (New England Style IPA) ler gibi meyveli ve aşırı aromatik bitişe sahip olmasıdır. Tamamen sek bir bitişi olduğu için "Ben IPA sevmiyorum yhaaaaa" diyenleri memnun edebilecek bir tür olarak görüyorum.
Şekerli ve tatlı biraların tadını dengelemek için kullanılan bir enzim var: amiloglükosidaz. Normalde mayanın fermente edip alkole dönüştüremeyeceği karmaşık şekerleri daha da parçalayan bir enzim. Bu enzim mayaya sindirmesi için daha çok şeker sunuyor. Böylece maya biradaki bütün şekeri sindirebiliyor, bazı durumlarda 0* Plato'ya kadar düşüyor yoğunluk.
Türün mucidi San Francisco’daki Social Kitchen & Brewery’nin brewmaster’ı Kim Sturdavant, ilk olarak, ürettiği Imperial IPA’nın içine bütün şekerleri yok etsin diye bu enzimi koymuş. Bu enzimi daha önceleri de kullanan Kim, “Şansımı bir de IPA’da deneyeyim ne kaybederim ki?” demiş.
Geçen Sene Kasım ayında üretimden fırsat bulur bulmaz yaptığı bir IPA’ya eklemiş ve kupkuru, aşırı sek, 0 (sıfır) şekerli ancak aşırı aromatik bir bira elde etmiş. Eve 3-4lt kadar götürmüş o biradan ve hepsini 1 gecede içmiş.
Bitişindeki benzer seklik hissinden dolayı ismine Şampanya IPA demeyi düşünmüş ancak Şarap ile fazla içli dışlı olan bir arkadaşına danıştıktan sonra ismine önce Extra Brut IPA demiş, sonra o da kısalmış ve BRUT IPA olmuş.
Bu ara özellikle Amerika’da, diğer her türde olduğu gibi, bu yeni trende ayak uydurma heyecanı var. Küçük üreticiler deneyselliğin sınırlarını zorluyor ve Brut IPA üretimine girmişler bile. İşin püf noktalarından biri de şerbetçiotlarını kaynatma bittikten sonra kazana eklemek. Böylece teoride acılık da neredeyse sıfıra yakın oluyor.
Üreticiler heyecanlı, bakalım New England IPA gibi yeni bir trendin doğuşuna mı şahit oluyoruz, yoksa bir balon gibi şişip de sönecek bir başka tür mü onu zaman gösterecek. Ülkemizde bu birayı ancak bir ekranın ardından internet üzerinde göreceğimize olan inancım tam.